Korzyść: Luneta to technika mentalnego powiększania i pomniejszania problemu – docierania do szczegółowych aspektów problemu lub istoty rzeczy. 
 Czas: ∝

Czym jest luneta (stretch & squeeze)?

💡 Luneta 🔭 (stretch & squeeze) to technika mentalnego powiększania i pomniejszania problemu. W myśleniu twórczym oba zabiegi przekształcania, czyli symbolicznego transformowania obiektów, są niezbędne.

🔧 Transformowanie to jeden z procesów generatywnych – twórczych operacji wykonawczych. 💡 O twórczym poznaniu oraz o tym, jak powstają nowe pomysły, przeczytasz więcej tutaj.

Autorami techniki są Don Koberg i Jim Bagnall (1976).

Na czym polega Luneta (stretch & squeeze)?

Technika lunety 🔭 obejmuje dwa rodzaje zabiegów – operacji mających na celu przekształcenie problemu. Zabieg pierwszy, 🔎 powiększanie (stretch, czyli rozciąganie), pozwala dotrzeć do coraz bardziej szczegółowych aspektów problemu. Zabieg drugi, 🔎 pomniejszanie (squeeze, czyli ściskanie), pozwala zobaczyć istotę rzeczy – wykryć ostateczną przyczynę problemu.

📌 Podstawową techniką powiększania problemu jest pytanie: co to jest?

📌 Podstawową techniką pomniejszania problemu jest pytanie: dlaczego?

Luneta (stretch & squeeze) – procedura postępowania

Na początku definiujemy problem. Następnie – w zależności od potrzeby – zadajemy serię pytań powiększających lub pomniejszających problem.

Przykład

Przyjmijmy, że nasz problem brzmi następująco: jak poprawić obsługę klienta w organizacji?

📌 Najpierw możemy zwiększyć problem zadając serię pytań: po co?

• 🕵 Co to jest obsługa klienta? To pomoc, jaką punkt obsługi feruje swoim klientom przed zakupem lub po zakupie przez niego produktów lub usług.  
• 🕵 Co to jest pomoc? To m.in. sugerowanie produktów do zakupu, rozwiązywanie problemów i obsługę reklamacji, a także odpowiadanie na pytania ogólne.
• 🕵 Co to jest rozwiązywanie problemów? To proces osiągania celu poprzez pokonywanie przeszkód.

Następnie możemy zmniejszyć problem poprzez serię pytań: dlaczego?

• 🕵 Dlaczego powinniśmy poprawić jakość rozwiązywania problemów przez dział obsługi klienta? Ponieważ w przeciwnym wypadku problemy klientów pozostaną nierozwiązane. Ponieważ w przeciwnym wypadku nie będziemy wiedzieć, jakie problemy mają nasi klienci.  
• 🕵 Dlaczego powinniśmy skutecznie rozwiązywać problemy klientów? Ponieważ mogą oni znaleźć rozwiązanie swoich problemów korzystając z produktów konkurencji. Ponieważ dzięki pozyskanom informacjom będziemy mogli tworzyć nowe produkty, które odpowiadają na zidentyfikowane potrzeby naszych klientów.  

Nota finalis 

 Uwaga! Pamiętaj, że żadna technika kreatywnego myślenia nie zastąpi holistycznego programu zarządzania kreatywnością w organizacji. Kreatywni jesteśmy codziennie, w różnych porach dnia, a nie tylko w czasie organizowanych doraźnie spotkań i warsztatów. Poszczególne elementy systemu zarządzania kreatywnością (np. ludzie, procesy, niematerialne i materialne środowisko pracy) powinny wzajemnie się wspierać, pobudzając aktywność twórczą zespołów, także w sytuacjach całkiem nieformalnych i spontanicznych.

Poznaj szerszy kontekst:

  Dowiedz się więcej na temat technik kreatywnego myślenia.

  Dowiedz się więcej na temat procesu kreatywności.

  Dowiedz się więcej na temat klimatu dla kreatywności.

  Dowiedz się więcej na temat motywowania do zachowań kreatywnych.

  Dowiedz się więcej na temat cech osób kreatywnych. 

  Dowiedz się więcej na temat burzy mózgów oraz dobrych praktyk brainstormingu.

  Dowiedz się więcej na temat typologii kreatywnych pomysłów.

  Dowiedz się więcej na temat kreatywności zespołu.  

Referencje / References:

Na podstawe: Nęcka, E., Orzechowski, J., Gruszka, A. (2019), Trening Twórczości, Smak słowa, Sopot.

Osborn, A.F. (1959), Applied Imagination, Scribners’, New York.