Korzyść: Circept pozwala uzyskać wgląd w ukryte cechy badanego obiektu przy wykorzystaniu ustrukturyzowanego myślenia przez analogię. 
 Czas: ∝

Czym jest Circept?

CIRCEPT pozwala uzyskać wgląd w ukryte cechy badanego obiektu, a tym samym – lepiej go zrozumieć.

Circept należy do grupy technik związanych z myśleniem przez analogię. Myślenie przez analogię to jeden z procesów generatywnych – twórczych operacji wykonawczych. Analogia jest związkiem między dwoma obiektami, opartym na podobieństwie ich struktury wewnętrznej. Więcej na temat analogii przeczytasz tutaj.

Technika tworzenia i wykorzystania struktury kołowej (CIRCEPT – od conCEPT CIRculaire) została opisana przez uznanego badacza kreatywności, Jamesa Kaufmanna, w 1975 roku w książce pt. Inwentyka. Metody poszukiwania twórczych rozwiązań (Kaufmann i in., 1975).

Na czym polega Circept?

CIRCEPT polega na okrążeniu wybranego obiektu analogiami oddającymi jego różne aspekty, co pozwala na uzyskanie wglądu w antynomiczne i ukryte struktury obiektu, a tym samym na lepsze jego poznanie. 

Procedura postępowania

A oto procedura postępowania w technice CIRCEPT:

Krok 1. Wybieramy obiekt. Wybieramy obiekt, który będzie przedmiotem ćwiczenia.

Krok 2. Tworzymy analogie. Generujemy wiele różnorodnych analogii, porównując obiekt do innych rzeczy lub zjawisk. Analogie te powinny być raczej trafne niż nośne.

Krok 3. Porządkujemy analogie. Przyjmując porządek kołowy, układamy analogie koliście, w ten sposób, aby przeciwstawne cechy obiektu, znajdowały się naprzeciwko siebie (po przeciwnej stronie koła). Innymi słowy, analogie powinny być tym dalej od siebie, im mniejsze jest między nimi podobieństwo (im bardziej odnoszą się do odmiennych cech obiektu. 

Krok 4. Nazywamy osie. Nazywamy osie, na których leżą kluczowe analogie, uwzględniając oś poziomą, pionową oraz obie osie ukośne. Jako nazw używamy abstrakcyjnych, dwubiegunowych wymiarów (np. jasny – ciemny, apetyczny – odrażający).

A oto i przykład koła analogii dla pojęcia kreatywność:

Nota finalis 

 Uwaga! Pamiętaj, że żadna technika kreatywnego myślenia nie zastąpi holistycznego programu zarządzania kreatywnością w organizacji. Kreatywni jesteśmy codziennie, w różnych porach dnia, a nie tylko w czasie organizowanych doraźnie spotkań i warsztatów. Poszczególne elementy systemu zarządzania kreatywnością (np. ludzie, procesy, niematerialne i materialne środowisko pracy) powinny wzajemnie się wspierać, pobudzając aktywność twórczą zespołów, także w sytuacjach całkiem nieformalnych i spontanicznych.

Poznaj szerszy kontekst:

  Dowiedz się więcej na temat technik kreatywnego myślenia.

  Dowiedz się więcej na temat procesu kreatywności.

  Dowiedz się więcej na temat klimatu dla kreatywności.

  Dowiedz się więcej na temat motywowania do zachowań kreatywnych.

  Dowiedz się więcej na temat cech osób kreatywnych. 

  Dowiedz się więcej na temat burzy mózgów oraz dobrych praktyk brainstormingu.

  Dowiedz się więcej na temat typologii kreatywnych pomysłów.

  Dowiedz się więcej na temat kreatywności zespołu.  

Referencje / References:

Na podstawe: Nęcka, E., Orzechowski, J., Gruszka, A. (2019), Trening Twórczości, Smak słowa, Sopot.

Kaufmann, A., Fustier M., Drevet, A. (1975), Inwentyka. Metody poszukiwania twórczych rozwiązań, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa.